LIFE MareNatura - Το μεγαλύτερο πρόγραμμα για τη θαλάσσια βιοποικιλότητα στην Ελλάδα
Στοχεύοντας στην αναχαίτιση των απειλών που αντιμετωπίζουν εννέα σημαντικά αλλά και ευάλωτα είδη της ελληνικής θαλάσσιας πανίδας (η μεσογειακή φώκια, η χελώνα καρέττα και η πράσινη χελώνα, τα κητώδη φυσητήρας, φώκαινα, ζιφιός και κοινό δελφίνι, και τα θαλασσοπούλια μύχος της Μεσογείου και αιγαιόγλαρος), το περιβαλλοντικό πρόγραμμα «LIFE MareNatura - Διατήρηση ειδών προτεραιότητας της θαλάσσιας μεγαπανίδας σε Ελλάδα και Ιταλία» ξεκίνησε τις δράσεις του τον Ιούλιο του 2023 και αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Ιούνιο του 2029. Απώτερος σκοπός του προγράμματος είναι η αποτελεσματική προστασία των ειδών αυτών και των θαλάσσιων βιοτόπων τους, μέσω της ανακήρυξης νέων θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών, που θα διευρύνουν το δίκτυο Natura 2000 της Ελλάδας. Με τον τρόπο αυτό το πρόγραμμα θα συμβάλλει καθοριστικά στο να επιτύχει η Ελλάδα την εφαρμογή της στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη βιοποικιλότητα, που ορίζει ότι τουλάχιστον το 30% της θάλασσας και της ξηράς στην Ευρώπη πρέπει να τεθεί υπό καθεστώς προστασίας έως το 2030. Μια τέτοια προοπτική συνάδει απολύτως με τους στόχους του 9th OUR OCEAN CONFERENCE, που φιλοξενείται στην χώρα μας τον Απρίλιο 2024.
Το πρόγραμμα LIFE MareNatura, με συνολικό προϋπολογισμό σχεδόν 11 εκ. ευρώ, συγχρηματοδοτείται κατά 75% από την Ευρωπαϊκή Ένωση και θα καλύψει μια εκτεταμένη θαλάσσια περιοχή από το Αιγαίο έως το Ιόνιο Πέλαγος και τη Νότια Αδριατική, αποτελώντας το μεγαλύτερο πρόγραμμα για την προστασίας της θαλάσσιας βιοποικιλότητας που έχει εκπονηθεί ποτέ στην Ελλάδα.
Το πρόγραμμα υλοποιείται από μια ευρεία κοινοπραξία από έμπειρους φορείς (ερευνητικά και ακαδημαϊκά ιδρύματα, δημόσιους φορείς, περιβαλλοντικές μη κυβερνητικές οργανώσεις και ιδιωτικές εταιρείες περιβαλλοντικών συμβούλων), με συντονιστή το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ), ενώ βασικός εταίρος είναι ο Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ), φορέας υπεύθυνος για τις προστατευόμενες περιοχές της Ελλάδας. Οι υπόλοιποι φορείς που συμμετέχουν είναι το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, το Πανεπιστήμιο Κρήτης-Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης (ΠΚ-ΜΦΙΚ), το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, η Εταιρεία για τη Μελέτη και την Προστασία της Μεσογειακής Φώκιας (MOm), ο ΑΡΧΕΛΩΝ, η MEDASSET, η Εταιρεία Περιβαλλοντικών Συμβούλων-NCC, το Ιταλικό Εθνικό Ινστιτούτο για την Περιβαλλοντική Προστασία και Έρευνα (ISPRA), και η εταιρεία Waterproof Marine Consultancy Services. Επίσης, ειδικός συνεργάτης του έργου για θέματα πολιτικής είναι το The Green Tank.
Αρχικά, το πρόγραμμα θα καλύψει σημαντικά κενά γνώσης και οικολογικής πληροφορίας, ειδικά σε υπεράκτιες περιοχές που είναι υπομελετημένες και χρησιμοποιούνται για τροφοληψία, αναπαραγωγή ή ως μεταναστευτικοί διάδρομοι από τα είδη-στόχους. Για το σκοπό αυτό θα χρησιμοποιηθούν σύγχρονες τεχνικές βιοπαρακολούθησης όπως τηλεμετρία (με χρήση δορυφορικών πομπών που θα τοποθετηθούν πάνω στα ζώα), οπτικές καταγραφές από πλωτά και εναέρια μέσα, καταγραφές με υδρόφωνα για τον ηχητικό εντοπισμό φαλαινών και δελφινιών, και ανίχνευση ειδών μέσω περιβαλλοντικού DNA, ώστε να προσδιοριστούν οι πιο σημαντικές περιοχές για τα είδη αυτά. Παράλληλα, θα γίνει σε όλη την περιοχή μελέτης χαρτογράφηση οικονομικών δραστηριοτήτων που μπορούν να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στα είδη-στόχους, όπως η εμπορική αλιεία, η παραγωγή και μεταφορά ενέργειας, η τουριστική ανάπτυξη και η θαλάσσια κυκλοφορία. Συνδυάζοντας τα παραπάνω δεδομένα με την επίδραση της κλιματικής αλλαγής και με τη χρήση σύγχρονων μεθόδων χωροταξικού σχεδιασμού, θα οριστούν περιοχές που θα προταθούν για ένταξη στο δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Natura 2000, επεκτείνοντας το υφιστάμενο δίκτυο και υλοποιώντας την ευρωπαϊκή στρατηγική για τη βιοποικιλότητα.
Επιπλέον, στο πλαίσιο του προγράμματος LIFE MareNatura θα αναπτυχθεί ένα σύστημα για την ολοκληρωμένη παρακολούθηση των προστατευόμενων θαλάσσιων περιοχών και των ειδών-στόχων μετά το πέρας του προγράμματος, που θα περιλαμβάνει εργαλεία έγκαιρης προειδοποίησης για την τακτική αξιολόγηση της κατάστασης διατήρησης τους ώστε να λαμβάνονται άμεσα μέτρα προστασίας όταν υφίσταται ανάγκη.
Παράλληλα, θα πραγματοποιηθούν δράσεις πολιτικής για τη βέλτιστη ενημέρωση και αποτελεσματική διάδραση με τις αρμόδιες αρχές, τους εμπλεκόμενους φορείς και τα ενδιαφερόμενα μέρη. Με ένα σύνολο δράσεων άσκησης πίεσης σε εθνικούς και ευρωπαϊκούς φορείς λήψης αποφάσεων, το πρόγραμμα θα στοχεύσει όχι μόνο στη θεσμοθέτηση νέων θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών, αλλά και στην εξασφάλιση επαρκών πόρων για την αποτελεσματική διαχείρισή τους. Επίσης, μέσα από δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης, το πρόγραμμα φιλοδοξεί να κινητοποιήσει το κοινό, αλλά και συγκεκριμένες ομάδες-στόχους, για την προστασία της θαλάσσιας βιοποικιλότητας.
Ο συντονιστής του προγράμματος και ερευνητής του ΕΛΚΕΘΕ Δρ. Παναγιώτης Κασαπίδης, δήλωσε: «Σε μια εποχή με τεράστιες περιβαλλοντικές προκλήσεις, αλλά και αυξανόμενη επέκταση των οικονομικών δραστηριοτήτων (υπεράκτια αιολικά πάρκων, εξορύξεις υδρογονανθράκων και μεταλλευμάτων, τουρισμός) σε σχετικά άθικτες θαλάσσιες περιοχές, το πρόγραμμα LIFE MareNatura φιλοδοξεί να προσφέρει ένα παράδειγμα ορθού χωροταξικού σχεδιασμού για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος, βασισμένου σε στιβαρά επιστημονικά δεδομένα, για μια ισορροπημένη οικονομική ανάπτυξη με σεβασμό στο περιβάλλον»
Για περισσότερες πληροφορίες, διευκρινίσεις και συνεντεύξεις επικοινωνήστε με: Δρ. Παναγιώτης Κασαπίδης, Ερευνητής, Ελληνικό Κέντρο Θαλάσσιων Ερευνών, συντονιστής του προγράμματος LIFE MareNatura, (Τηλ.: 2810337718, email: kasapidi@hcmr.gr)
«Τουρίστες και χελώνες;» Απλώνεται η περιβαλλοντική εκστρατεία ενημέρωσης του ΑΡΧΕΛΩΝ στις παραλίες ωοτοκίας της θαλάσσιας χελώνας Καρέττα
Οι πολίτες μας ενημερώνουν για εκβρασμούς θαλάσσιων χελωνών
ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ
- ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ24/03/2025
Βραδινή περιπολία παραλίας: Μία μοναδική εμπειρία για τους εθελοντές
Σε κάποιες ξεχωριστές παραλίες τα καθήκοντα των εθελοντών περιλαμβάνουν και νυχτερινές περιπολίες. Τις ώρες λοιπόν που η παρουσία ανθρώπων στις παραλίες ωοτοκίας απαγορεύεται για να μην ενοχληθούν οι χελώνες, οι εκπαιδευμένοι εθελοντές περπατούν για να τις συναντήσουν.
- ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ14/03/2025
Εμπλουτίζοντας τη ζωή των θαλάσσιων χελωνών που έχουν διασωθεί
Μια πρόσφατη μελέτη στο Κέντρο Διάσωσης Χελωνών τονίζει τη σημασία του περιβαλλοντικού εμπλουτισμού στη βελτίωση της φυσικής και ψυχολογικής ευημερίας των θαλάσσιων χελωνών, βοηθώντας στην αποκατάστασή τους και προετοιμάζοντάς τες για επιτυχή απελευθέρωση στο φυσικό τους περιβάλλον.
- ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ12/03/2025
Hμερίδα διαδικτυακών παρουσιάσεων για φοιτητές
Ο ΑΡΧΕΛΩΝ καλεί φοιτητές και ενδιαφερόμενους από ΟΛΑ τα επιστημονικά πεδία να συμβάλουν στην προστασία της θαλάσσιας χελώνας!
- ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ11/03/2025
Θέσεις Βοηθών για τα προγράμματα προστασίας της θαλάσσιας χελώνας του 2025
Ο ΑΡΧΕΛΩΝ αναζητά συνεργάτες με θέληση και ενθουσιασμό για την προστασία της φύσης για την προετοιμασία και υλοποίηση των προγραμμάτων προστασίας της θαλάσσιας χελώνας του 2025.
- ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ06/03/2025
Ποδηλατόδρομος στην παραλία ωοτοκίας Νικοπόλεως Πρεβέζης: Αντιδράσεις για τις επιπτώσεις
- ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ04/03/2025
Kοινό ΔΤ: Μπουλντόζες και οικοδομικές επεμβάσεις στο Μαραθωνήσι απειλούν την καρδιά του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Ζακύνθου!
- ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ25/02/2025
Το Δίκτυο Οργανώσεων Περίθαλψης Άγριας Ζωής χαιρετίζει την πρόοδο στην αδειοδότηση των Κέντρων Περίθαλψης και ζητά την απρόσκοπτη λειτουργία της Επιτροπής Αδειοδότησής τους
Κοινό Δελτίο Τύπου του Δικτύου Οργανώσεων Περίθαλψης Άγριας Πανίδας στην Ελλάδα
- ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ24/02/2025
Έγινε η ετήσια Γενική Συνέλευση του Σωματείου
Σύμφωνα με το άρθρο 8 του Καταστατικού του Σωματείου ΑΡΧΕΛΩΝ, τα μέλη κλήθηκαν να παραστούν στην Ετήσια Γενική Συνέλευση το Σάββατο 22 Φεβρουαρίου 2025.
- ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ20/02/2025
Aπό το Κέντρο Διάσωσης του ΑΡΧΕΛΩΝ στην Αίγυπτο
Στο φως της ελληνικής δημοσιότητας, αυτή τη φορά στις διεθνείς ειδήσεις, βρέθηκε μία θαλάσσια χελώνα που γνωρίσαμε από το Κέντρο Διάσωσης του ΑΡΧΕΛΩΝ. Η μαρκαρισμένη χελώνα βρέθηκε εξαντλημένη και τραυματισμένη, μετά από τις πρόσφατες έντονες θαλασσοταραχές, σε παραλία της Αιγύπτου και η σχετική ανακοίνωση από το Αιγυπτιακό πρακτορείο ειδήσεων μας επιβεβαιώνει την ανάγκη για συνεχή προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος στη μεσόγειο.
- ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ17/02/2025
Το χελωνάκι του ΑΡΧΕΛΩΝ ταξιδεύει σε όλη την Ελλάδα με όχημα τους μαθητές
Θέλουμε να ευχαριστήσουμε θερμά όλα τα σχολεία που συμμετείχαν στις διαδικτυακές επισκέψεις στο Κέντρο Διάσωσης τη σχολική χρονιά 2023-2024 και που μετέδωσαν το μήνυμα για την προστασία των θαλάσσιων χελωνών στα πέρατα της χώρας! Οι διαδικτυακές ξεναγήσεις της φετινής σχολικής χρονιάς έχουν ήδη ξεκινήσει...
- ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ12/02/2025
Διαδικτυακή Παρουσίαση Αποτελεσμάτων 2024
Την προηγούμενη χρονιά 500 εθελοντές απ' όλο τον κόσμο ήρθαν να βοηθήσουν τις χελώνες στην Ελλάδα! Τι κατάφεραν; Συνδέσου μαζί μας για να μάθεις!
- ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ11/02/2025
Ιστορική Ανακάλυψη Φωλιάς Πράσινης Θαλάσσιας Χελώνας στη Ρόδο
Το είδος αυτό κινδυνεύει με εξαφάνιση παγκοσμίως και η πρόσφατη ανακάλυψη είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς υποδηλώνει μια εν δυνάμει μετατόπιση στις περιοχές αναπαραγωγής της πράσινης χελώνας.
- ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ04/02/2025
Η αγάπη της Τζοάν για τον εθελοντισμό στο Κέντρο Διάσωσης Θαλάσσιων Χελωνών ΑΡΧΕΛΩΝ
Η αγάπη της Τζοάν για τις θαλάσσιες χελώνες την οδήγησε να γίνει εθελόντρια στο Κέντρο Διάσωσης Θαλάσσιων Χελωνών του ΑΡΧΕΛΩΝ, όπου αφιερώνει τον χρόνο της στην ενημέρωση των επισκεπτών και συμβάλλει στις προσπάθειες διατήρησης που πραγματοποιεί ο οργανισμός.
- ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ02/02/2025
Kοινό Δ.Τ: 2 χρόνια συστηματικής προσπάθειας με στόχο την προστασία του μεγαλύτερου υγροτόπου της Ελλάδας
Πριν από 2 χρόνια γεννήθηκε το όραμα μιας συλλογικής δέσμευσης για τη βελτίωση της διαχείρισης του Αμβρακικού Κόλπου που ενσάρκωσε τη «Συμμαχία για τον Αμβρακικό».
- ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ28/01/2025
Ανακεφαλαίωση 2024: Συνεχίσαμε τον αγώνα για τις θαλάσσιες χελώνες και τους ωκεανούς
Το 2024 σημείωσε μια ιστορική στιγμή για την προστασία των θαλασσίων χελωνών στη Μεσόγειο: επιβεβαιώθηκε η ανάκαμψη του πληθυσμού της Καρέττα στον Κόλπο της Κυπαρισσίας! Ο Κυπαρισσιάκος Κόλπος φιλοξενεί πλέον τον μεγαλύτερο αναπαραγωγικό πληθυσμό Καρέττα στη Μεσόγειο, ο οποίος παρουσιάζει σταθερή αύξηση τα τελευταία χρόνια χάρη στις συνεχείς και μακροχρόνιες προσπάθειες προστασίας των φωλιών από τον ΑΡΧΕΛΩΝ. Παράλληλα, το 2024 καταγράφηκε ως το θερμότερο έτος παγκοσμίως. Παρά τον αυξημένο φόρτο εργασίας λόγω των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης, ενισχύσαμε τη δέσμευσή μας στον εθελοντισμό και στον βιώσιμο τουρισμό.