Έργα & συνεργασίες υπό εξέλιξη

Το μέλλον για τις θαλάσσιες χελώνες εξαρτάται ανάμεσα, στα άλλα, από την καλή οικολογική κατάσταση των παραλιών ωοτοκίας τους, όπου η συνεχιζόμενη τουριστική δραστηριότητα επιδρά σε συνδυασμό με τα φαινόμενα διάβρωσης των παραλιών και την κλιματική αλλαγή. Αν δεν υπάρξει μία πιο ενεργή συμμετοχή του τουριστικού τομέα σε ορισμένες περιοχές, το μέλλον προβλέπεται δυσοίωνο. Ο τουρισμός μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τους πληθυσμούς των χελωνών, ωστόσο η υπεύθυνη διαχείριση τουριστικών μονάδων και επιχειρήσεων μπορεί να φέρει θετικές αλλαγές.

Εδώ και τέσσερις δεκαετίες, ο ΑΡΧΕΛΩΝ βρίσκεται στην πρώτη γραμμή για την προστασία των παραλιών ωοτοκίας θαλασσίων χελωνών στη Ζάκυνθο, την Κυπαρισσία, τον Λακωνικό, την Κορώνη, το Ρέθυμνο, τα Χανιά και τη Μεσσαρά. Πολλές από αυτές τις περιοχές, όπου η αναπαραγωγή των χελωνών παρακολουθείται συστηματικά από εθελοντές κάθε χρόνο, επηρεάζονται όλο και περισσότερο από τον τουρισμό. Η Ζάκυνθος και η Κρήτη, ειδικότερα, έχουν μετατραπεί σε παγκοσμίου φήμης τουριστικούς προορισμούς. Σε μια προσπάθεια να μειωθεί αυτό το αντίκτυπο, στα προγράμματα του ΑΡΧΕΛΩΝ έχουν αναληφθεί πρωτοβουλίες ευαισθητοποίησης του κοινού μέσω παρουσιάσεων σε ξενοδοχεία, ενημερωτικούς σταθμούς και απευθείας στις παραλίες ωοτοκίας. Ανάμεσα στις σημαντικές συνεργασίες του ΑΡΧΕΛΩΝ ξεχωρίζει η TUI Care Foundation, που έχει υποστηρίξει τις δραστηριότητές ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης του κοινού τα προηγούμενα χρόνια.

Το νέο τριετές έργο «TUI Turtle Aid Greece» άρχισε να υλοποιείται από τον Όμιλο TUI Care Foundation και τον ΑΡΧΕΛΩΝ από το καλοκαίρι του 2023. Περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων δράσεων, ένα καινοτόμο στοιχείο: την πιλοτική εφαρμογή ενός Πιστοποιητικού Ξενοδοχείων Φιλικών για τη Χελώνα (Turtle- Friendly Hotel Certificate), που στοχεύει στην προώθηση της προστασίας των θαλασσίων χελωνών και των βιοτόπων τους με τη συμμετοχή του τουρισμού. Σκοπός του πιστοποιητικού είναι να ενθαρρύνει τη βιώσιμη ανάπτυξη στον τουρισμό, να προσφέρει κατευθυντήριες γραμμές για επιχειρήσεις που δεσμεύονται για την προστασία της θαλάσσιας χελώνας και να βοηθήσει τους τουρίστες να κάνουν επιλογές φιλικές προς το περιβάλλον στην επιλογή για κατάλυμα και εξορμήσεις. Αυτό το σύστημα πιστοποίησης έχει σχεδιαστεί από κοινού από τον Όμιλο TUI Care Foundation, τους εταίρους της TUI Turtle-Aid και τους ενδιαφερόμενους φορείς του τουρισμού για να διασφαλιστεί η σαφής επικοινωνία και επιχειρηματική προσέγγιση. Οι εταίροι του έργου σε αυτή την πιλοτική διαδικασία είναι το Project Biodiversity στο Πράσινο Ακρωτήριο, το DEKAMER στην Τουρκία και ο ΑΡΧΕΛΩΝ στην Ελλάδα, όλοι οργανισμοί που ασχολούνται αποκλειστικά στη διατήρηση της θαλάσσιας χελώνας.

Ο ΑΡΧΕΛΩΝ αναλαμβάνει ενεργό ρόλο στην πιλοτική εφαρμογή αυτής της πρωτοβουλίας, με ιδιαίτερη έμφαση στα ξενοδοχεία που βρίσκονται στις παραλίες ωοτοκίας στο Ρέθυμνο και τα Χανιά. Σε συνεργασία με το ECOCLUB, οι οποίοι παρέχουν την τεχνογνωσία εξωτερικών συμβούλων στον αειφόρο τουρισμό, το έργο αναμένεται να υποστηρίξει και να καθοδηγήσει τα επιλεγμένα ξενοδοχεία στη διαδικασία υλοποίησης. Επιπλέον, το έργο υποστηρίζει δραστηριότητες όπως η προστασία φωλιών σε παραλίες με έντονη ανθρώπινη δραστηριότητα και η ενίσχυση των εκστρατειών ευαισθητοποίησης του κοινού. Επιπρόσθετα, μία ερευνητική ομάδα του ΑΡΧΕΛΩΝ πρόκειται να διεξαγάγει έρευνα σχετικά με τη δραστηριότητα ωοτοκίας θαλασσίων χελωνών στο νησί της Ρόδου, συμβάλλοντας στην εν εξελίξει Πρωτοβουλία του έργου Rhodes Co- Lab Sustainable, όπου συμμετέχει το ίδρυμα TUI Care Foundation.

Οι θαλάσσιες χελώνες αντιμετωπίζουν σοβαρές πιέσεις και απειλές για την επιβίωσή τους με κυριότερες την υποβάθμιση των περιοχών αναπαραγωγής τους, τη θήρευση, και την τυχαία σύλληψή τους σε αλιευτικά εργαλεία. Επειδή διαβιούν σε ποικίλους τύπους ενδιαιτημάτων συμπεριλαμβανομένων των παραλιών ωοτοκίας και μεταναστεύουν μεγάλες αποστάσεις είναι εκτεθειμένες σε πιέσεις και απειλές που στην ουσία απειλούν το θαλάσσιο φυσικό περιβάλλον γενικότερα και κατά συνέπεια τον άνθρωπο. Κατά τους θερινούς μήνες (Ιούνιο – Σεπτέμβριο), οι απειλές είναι αυξημένες όπως επίσης και η ανθρώπινη παρουσία στη θάλασσα και τις ακτές. Αυτοί οι δύο παράγοντες έχουν ως αποτέλεσμα να υπάρχει μεγαλύτερη κινητοποιήση του Δικτύου Διάσωσης και να αυξάνονται οι εισαγωγές των τραυματισμένων θαλάσσιων χελωνών στο Κέντρο Διάσωσης Θαλάσσιων Χελωνών (ΚΔΘΧ) του ΑΡΧΕΛΩΝ.

Ο ΑΡΧΕΛΩΝ λειτουργεί όλο το χρόνο, το μοναδικό στην Ελλάδα και ένα από τα σημαντικότερα στην Μεσόγειο, Κέντρο Διάσωσης Θαλάσσιων Χελωνών (ΚΔΘΧ), στη Γλυφάδα Αττικής. Οι εγκαταστάσεις και οι δραστηριότητες του ΚΔΘΧ είναι μοναδικές του είδους τους στη χώρα μας και είναι από τα πρότυπα Κέντρα Διάσωσης στην Μεσόγειο με πολύ σημαντική δυναμικότητα. Το ΚΔΘΧ βρίσκεται στην 3η Μαρίνα Γλυφάδας και λειτουργεί ανελλιπώς από το 1994. Περισσότερες από 1.350 θαλάσσιες χελώνες έχουν φιλοξενηθεί μέχρι σήμερα εκεί, ενώ ένα ποσοστό της τάξεως του 60% έχει επιστρέψει στη θάλασσα μετά από επιτυχή περίθαλψη.

Το Έργο «Διάσωση, περίθαλψη και επανένταξη θαλασσίων χελωνών στο φυσικό περιβάλλον το 2024». «Χρηματοδότηση Πράσινο Ταμείο», Προϋπολογισμός 45.000,00€, από τον Σύλλογο για την Προστασία της Θαλάσσιας Χελώνας «ΑΡΧΕΛΩΝ» στο Χ.Π. του Πράσινου Ταμείου «ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ & ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΟΥΔΕΤΕΡΟΤΗΤΑ 2024» και συγκεκριμένα στον ΑΞΟΝΑ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 1: «ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ – ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΟΥΔΕΤΕΡΟΤΗΤΑ & ΛΟΙΠΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ» στοχεύει στην υποστήριξη της λειτουργίας του ΚΔΘΧ κατά το 2024.

Το έργο Life EUROTURTLES (2016-2022) είχε κύριο στόχο τη βελτίωση των συνδέσεων και των συνεργειών σε σημαντικά θέματα διατήρησης των θαλάσσιων χελωνών ανάμεσα σε αυτές τις 6 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Ελλάδα, Κύπρος, Ιταλία, Σλοβενία, Κροατία και Μάλτα. Ο ΑΡΧΕΛΩΝ συμμετείχε ως εταίρος στην υλοποίηση του έργου με τις δράσεις:

• Ενίσχυση του Δικτύου Εκβρασμών Θαλάσσιων Χελωνών
• Ενίσχυση των υποδομών περίθαλψης του Κέντρου Διάσωσης
• Προστασία φωλιών της Καρέττα στις περιοχές Βόρειου Κυπαρισσιακού κόλπου, Κοτυχίου, Πρέβεζας και Δέλτα Ευρώτα
• Καινοτόμες δράσεις για την απελευθέρωση θαλάσσιων χελωνών από αλιευτικά εργαλεία σε συνεργασία με το ΕΛΚΕΘΕ, στην Κρήτη και τη λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου
• Πιλοτική χρήση συστημάτων μη επανδρωμένων σκαφών για την έρευνα θαλάσσιων χώρων που αποτελούν σημαντικά διατροφικά πεδία.

Το έργο Life EUROTURTLES ολοκληρώθηκε το 2022 και Το Πράσινο Ταμείο του ΥΠΕΝ κάλυψε μέρος της απαιτούμενης ίδιας εισφοράς του ΑΡΧΕΛΩΝ στο για τα έτη 2017, 2018, 2019, 2020, 2021. Περισσότερες πληροφορίες για το έργο LifeEUROTURTLES θα βρείτε εδώ.