Οι νησίδες του Ν. Αιγαίου -τα «Γκαλαπάγκος της Μεσογείου»- απειλούνται με καταστροφή

Καθολική εναντίωση περιβαλλοντικών οργανώσεων και επιστημονικών φορέων στην εγκατάσταση ανεμογεννητριών σε προστατευόμενες βραχονησίδες
Την προστασία 14 προστατευόμενων νησίδων από την επικείμενη χωροθέτηση καταστροφικών έργων ζητούν από τον Πρωθυπουργό και την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με κοινή τους επιστολή οι Περιβαλλοντικές Οργανώσεις ΑΝΙΜΑ, ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ, ΑΡΧΕΛΩΝ, Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS, ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης, Ελληνική ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ Εταιρεία, Εταιρία Προστασίας Πρεσπών, ΚΑΛΛΙΣΤΩ, MEDASSET, MOm/Εταιρεία για τη Μελέτη και Προστασία της Μεσογειακής Φώκιας, καθώς και η Ελληνική Ερπετολογική Εταιρεία και η Ελληνική Οικολογική Εταιρεία. Το ίδιο ζητούν η Ελληνική Βοτανική Εταιρεία, η Ελληνική Ζωολογική Εταιρεία, επιστήμονες του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης, του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστήμιου Αθηνών και του Πανεπιστημίου Κύπρου. Οι παραπάνω φορείς ενώνουν τη φωνή τους με τους κατ’ εξοχήν αρμόδιους Φορείς Διαχείρισης Κυκλάδων και Δωδεκανήσου, που έχουν ήδη γνωμοδοτήσει αρνητικά και έχουν απορρίψει συλλήβδην τα έργα.
Οι μικρές απομακρυσμένες νησίδες του Αιγαίου, τα «Γκαλαπάγκος της Μεσογείου» όπως είναι γνωστές στην επιστημονική κοινότητα, αποτελούν ένα από τα τελευταία ακέραια φυσικά καταφύγια της Ευρώπης. Η απομόνωση και η απουσία ανθρώπινων δραστηριοτήτων τις καθιστά πολύτιμα καταφύγια για ολόκληρες αποικίες σπάνιων πουλιών και για την ανάπτυξη μοναδικών μορφών ζωής. Λόγω της υψηλής οικολογικής τους αξίας, οι 14 νησίδες έχουν ενταχθεί στο σύνολό τους στο Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών Natura 2000. Στις νησίδες αυτές, όπου ακόμη και η επιστημονική έρευνα επιτρέπεται μόνο -υπό αυστηρότατους όρους- για ελάχιστο χρόνο και χωρίς φωτισμό τη νύχτα, σχεδιάζεται η χωροθέτηση 104 ανεμογεννητριών (3MW-6MW έκαστη), 70 χιλιομέτρων οδικού δικτύου, 14 λιμανιών, 14 ελικοδρόμιων, μόνιμος έντονος φωτισμός, κτίρια και δεξαμενές σε κατασκευαστική περίοδο που θα διαρκέσει τουλάχιστον πέντε χρόνια.

Πρόκειται για ένα φαραωνικό έργο που θα προκαλέσει ανεπανόρθωτη περιβαλλοντική βλάβη και θα αλλοιώσει οριστικά τον χαρακτήρα των νησίδων , θα καταστρέψει προστατευόμενους οικότοπους και θα οδηγήσει στην εξαφάνιση ολόκληρες αποικίες από προστατευόμενα είδη πουλιών και άλλα σπάνια ή/και ενδημικά είδη χλωρίδας και πανίδας, κάποια από τα οποία ζουν αποκλειστικά στις νησίδες αυτές. Παρόλα αυτά, η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) και η Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση (ΕΟΑ) που τη συνοδεύει καταλήγουν στο εξωφρενικό συμπέρασμα των «ασθενών» επιπτώσεων στις μέχρι τώρα ανέγγιχτες από την ανθρώπινη δραστηριότητα νησίδες, αφού, ενάντια σε κάθε επιστημονική δεοντολογία, τίθενται απολύτως αυθαίρετα κριτήρια -ενδεικτικά τα 300 μέτρα ως ελάχιστη απόσταση ανεμογεννητριών από αποικίες Μαυροπετρίτη, ενώ η διεθνώς αποδεκτή απόσταση είναι δεκαπλάσια. Επίσης η ΜΠΕ αγνοεί κρίσιμα δεδομένα, όπως την ύπαρξη της μεγαλύτερης στην Ελλάδα αποικίας Αρτέμη στις νησίδες της Ανάφης, τα υψηλά ποσοστά ενδημισμού φυτών και ασπόνδυλων ζώων αλλά και ουσιώδη στοιχεία της οικολογίας ειδών.
Η κατασκευή και λειτουργία των αιολικών σταθμών και η συνεχής ανθρώπινη παρουσία στις νησίδες απειλούν άμεσα με πρόσκρουση, εκτοπισμό και καταστροφή ενδιαιτήματος όλα τα προστατευόμενα είδη πουλιών που ζουν σε αυτές. Συγκεκριμένα: περισσότερα από 650 ζευγάρια Μαυροπετρίτη σε 12 νησίδες (άνω του 4,5% του παγκόσμιου πληθυσμού), 120 - 160 ζευγάρια Αιγαιόγλαρου σε 6-8 νησίδες (άνω του 20% του ελληνικού πληθυσμού), εκατοντάδες (πιθανώς πάνω από 1.000) ζευγάρια Αρτέμη και Μύχου σε τουλάχιστον 5 νησίδες, πολλές δεκάδες ζευγάρια Θαλασσοκόρακα σε 10 νησίδες και τουλάχιστον ένα ζευγάρι Σπιζαετού. Επίσης, αναμένεται να προκληθούν σημαντικές αρνητικές έως ανεπανόρθωτες επιπτώσεις στα φυσικά οικοσυστήματα (τύποι οικοτόπων) και είδη φυτών που προστατεύονται από την Οδηγία 92/43/ΕΟΚ, αλλά και σε πολλά ενδημικά και μοναδικά φυτικά είδη των βραχονησίδων. Η κατασκευή και λειτουργία των αιολικών σταθμών θα οδηγήσουν στη δημιουργία ενός κάθετου φράγματος ανεμογεννητριών πάνω στον μεταναστευτικό διάδρομο αρπακτικών στα Λέβιθα και στην εισαγωγή θηρευτών, όπως τα ποντίκια, με ολέθριες συνέπειες στα αβγά και τους νεοσσούς των πουλιών.

Αν το έργο αυτό υλοποιηθεί, η Ελλάδα, η Ευρώπη και ο κόσμος θα χάσουν οριστικά ένα μοναδικό οικοσύστημα το οποίο έχει χαρακτηριστεί ανάλογης οικολογικής αξίας με τα νησιά Γκαλαπάγκος για τα είδη που φιλοξενεί και διότι αποτελεί ένα από τα τελευταία αυθεντικά «εργαστήρια εξέλιξης» όπου τα οικοσυστήματα και τα είδη λειτουργούν ακόμη υπό φυσικές διαδικασίες.
Η ΜΠΕ και η ΕΟΑ βρίσκονται αυτή τη στιγμή στο στάδιο της αξιολόγησης από τη Διοίκηση. Οι Φορείς Διαχείρισης Κυκλάδων και Δωδεκανήσου τις έχουν τεκμηριωμένα και συλλήβδην απορρίψει. Η Ελληνική ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ Εταιρεία έχει επίσης τεκμηριώσει κατά το στάδιο της δημόσιας διαβούλευσης ότι το έργο πρέπει να απορριφθεί, ενώ την εναντίωσή τους στο επικείμενο έργο έχουν εκφράσει η Ελληνική Βοτανική Εταιρεία, η Ελληνική Ζωολογική Εταιρεία, επιστήμονες του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης, του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστήμιου Αθηνών και του Πανεπιστημίου Κύπρου.
Ο νέος χωροταξικός σχεδιασμός για τις ΑΠΕ που βρίσκεται ήδη στη φάση αναθεώρησης είναι βέβαιο ότι θα προβλέπει την αποτροπή τέτοιων στρεβλώσεων και καταστροφών σαν αυτή που δρομολογείται, με βάση έναν σχεδιασμό που θα έχει ως γνώμονα την αναχαίτιση της κλιματικής αλλαγής με παράλληλη προστασία της βιοποικιλότητας.
Οι οργανώσεις και φορείς που συνυπογράφουν καλούν τον Πρωθυπουργό κ. Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Κωνσταντίνο Χατζηδάκη να αποτρέψουν τη χωροθέτηση ΑΣΠΗΕ στις ανέγγιχτες μέχρι σήμερα νησίδες και να τις διαφυλάξουν ως ένα από τα πολυτιμότερα αποθέματα της παγκόσμιας φυσικής κληρονομιάς.
Σημειώσεις για τους συντάκτες:
Κατέβασμα σχετικού οπτικού υλικού από ΕΔΩ
Περισσότερα για τη χωροθέτηση των τριών ΑΣΠΗΕ και τη σημασία των ακατοίκητων νησίδων: www . ornithologiki . gr / nisides
Δείτε τη γνωμοδότηση του Φορέα Διαχείρισης Κυκλάδων εδώ και του Φορέα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Δωδεκανήσου εδώ
H έκθεση τεκμηρίωσης της Ελληνικής ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗΣ Εταιρείας για την απόρριψη του έργου είναι διαθέσιμη εδώ
Σχετική εισήγηση του Επιστημονικού Προσωπικού του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης είναι διαθέσιμη εδώ
Σχετική εισήγηση των Κώστα Τριάντη, Αν. Καθηγητή Βιοποικιλότητας Οικοσυστημάτων στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και Σπύρου Σφενδουράκη, Καθηγητή Οικολογίας και Βιοποικιλότητας στο Παν/μιο Κύπρου είναι διαθέσιμη εδώ
Δείτε σχετική παρέμβαση της Ελληνικής Βοτανικής Εταιρείας εδώ
Για περισσότερες πληροφορίες:
Ελληνική ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ Εταιρεία: Ρούλα Τρίγκου, Συντονίστρια Επικοινωνίας | Τηλ.: 210 8228704 εσωτ.118, Κιν.: 6977 528200 | rtrigou@ornithologiki.gr
Ελληνική Βοτανική Εταιρεία: Παναγιώτης Δημόπουλος, Καθηγητής Βοτανικής και Οικολογίας - Πρόεδρος EBE | Τηλ.: 2610 996777, Κιν.: 6944 297537 | pdimopoulos@upatras.gr
Τα 9 προγράμματα περιβαλλοντικού εθελοντισμού του ΑΡΧΕΛΩΝ για το 2020
Η προστασία της θαλάσσιας χελώνας Caretta caretta στον Κόλπο του Λαγανά, στην Ζάκυνθο, κατά το 2019.
ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΑΡΘΡΑ
- ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ05/12/2025
Σώζουμε Μαζί τις Θαλάσσιες Χελώνες – Αφιέρωμα στους Εθελοντές μας
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Εθελοντισμού, γιορτάζουμε όλους όσους ήρθαν από κοντά και μακριά, φόρεσαν το μπλε μπλουζάκι και αγκάλιασαν αυτή τη σημαντική ευθύνη.
- ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ01/12/2025
Κόλπος Λαγανά Ζακύνθου: Επιτυχής η αναπαραγωγή της Καρέττα, προβλήματα καταγράφονται στους βιοτόπους
Στις παραλίες του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Ζακύνθου εκκολάφθηκαν με επιτυχία περίπου 2.155 φωλιές χάρη στην ενεργή προστασία τους, όμως οι ανθρωπογενείς πιέσεις στις ακτές και στη θάλασσα συνεχίζονται.
- ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ26/11/2025
Μια Δεύτερη Ευκαιρία: Δύο Χελώνες Καρέττα Επιστρέφουν στη Θάλασσα Χάρη σε Αφοσιωμένες Διασώσεις
Αυτό το καλοκαίρι, δύο ενήλικες χελώνες Καρέττα, η «Ακταία» και ο «Χέρμπερτ», έφτασαν στο Κέντρο Διάσωσης Θαλάσσιων Χελωνών του ΑΡΧΕΛΩΝ, αφού είχαν υποστεί σοβαρούς τραυματισμούς στο κεφάλι.
- ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ24/11/2025
Πρόσκληση ενδιαφέροντος για Συνεργάτες: Έλα στον ΑΡΧΕΛΩΝ – στις δράσεις προστασίας της Θαλάσσιας Χελώνας και των βιοτόπων της!
Ο ΑΡΧΕΛΩΝ, η κορυφαία μη κερδοσκοπική οργάνωση για τη μελέτη και προστασία της θαλάσσιας χελώνας στην Ελλάδα, αναζητά τρεις (3) δυναμικούς Υπεύθυνους Έργων (Συνεργάτες με Δελτίο Παροχής Υπηρεσιών) για να ενισχύσουν την ομάδα του.
- ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ11/11/2025
Προγράμματα Περιβαλλοντικού Εθελοντισμού 2026: Οι θαλάσσιες χελώνες σε χρειάζονται, ο πλανήτης μάς καλεί!
Ο ΑΡΧΕΛΩΝ καλωσορίζει εθελοντές από όλο τον κόσμο και κάθε ηλικίας (άνω των 18) χωρίς προηγούμενη εμπειρία! Εάν μιλάς αγγλικά, είσαι τουλάχιστον 18 ετών και σε καλή φυσική κατάσταση, μπορείς να το κάνεις!
- ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ10/11/2025
Τιμητική Διάκριση για τον ΑΡΧΕΛΩΝ στο 3ο Συνέδριο Effective Dialogue
Την Πέμπτη 6 Νοεμβρίου 2025, ο ΑΡΧΕΛΩΝ έλαβε τιμητική διάκριση για την ουσιαστική του συνεισφορά στον αποτελεσματικό διάλογο για τη βιωσιμότητα, την κοινωνική υπευθυνότητα και το περιβάλλον.
- ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ06/11/2025
6η χρονιά Διαδικτυακών Ξεναγήσεων: Οι θαλάσσιες χελώνες ταξιδεύουν ξανά σε όλη την Ελλάδα!
Μαθητές από κάθε γωνιά της χώρας έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν από κοντά τη ζωή των χελωνών που φροντίζει το Κέντρο Διάσωσης Θαλάσσιων Χελωνών στη Γλυφάδα Αττικής και να ανακαλύψουν πώς οι προσπάθειες διάσωσης επηρεάζουν τον θαλάσσιο κόσμο.
- ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ31/10/2025
Το μάθημα έγινε πραγματικότητα: Μια αληθινή διάσωση χελώνας για τους μαθητές της Καλλιθέας!
Οι μαθητές εντόπισαν μια θαλάσσια χελώνα να επιπλέει στο νερό ακριβώς μετά την εκπαιδευτική τους ξενάγηση στο Κέντρο Διάσωσης του ΑΡΧΕΛΩΝ και ειδοποίησαν αμέσως τους διασώστες.
- ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ24/10/2025
Ολοκληρώθηκαν τα γυρίσματα του ντοκιμαντέρ LIFE MareNatura
Η επίσημη πρώτη προβολή θα πραγματοποιηθεί σε παγκόσμια πρεμιέρα την Πέμπτη 13 Νοεμβρίου, στο Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών, στο πλαίσιο της Γιορτής της Επιστήμης
- ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ23/10/2025
Ο ΑΡΧΕΛΩΝ συμμετέχει στη «Γιορτή της Επιστήμης 2025 – Η Φωνή του Ωκεανού»
Στο Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος διοργανώνεται από 10 έως 27 Νοεμβρίου 2025 μια γιορτή αφιερωμένη στην επιστήμη και στον ωκεανό! Την Πέμπτη 13 Νοεμβρίου η πρώτη προβολή του ντοκιμαντέρ «LIFE MareNatura»
- ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ22/10/2025
Κυπαρισσιακός Κόλπος: Ο ΑΡΧΕΛΩΝ Καταγράφει 6.100 Φωλιές και Καλεί την Πολιτεία για Άμεση Εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Καρέττα
Το 2025 έγινε καταγραφή περίπου 6.100 φωλιών, αριθμός που σηματοδοτεί 74% αύξηση σε σχέση με τον μέσο όρο των προηγούμενων 12 ετών!
- ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ10/10/2025
Αποχαιρετούμε έναν αφοσιωμένο οικολόγο και φίλο, τον Γιάννη Ρουσόπουλο
- ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ09/10/2025
Κοινό ΔΤ: Απόφαση-ορόσημο της ΡΑΑΕΥ για τον θεσμό των Ενεργειακών Κοινοτήτων!
Κοινό Δελτίο Τύπου 22 Περιβαλλοντικών Οργανώσεων
- ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ08/10/2025
“Συμμαχία για την Άγρια Ζωή”: Γιατί η φύση μάς θέλει στην ίδια ομάδα
11 οργανώσεις, μία ομάδα στον αγώνα για την ευημερία της άγριας ζωής και του ανθρώπου.
- ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ02/10/2025
Τα λόγια της Τζέιν Γκούντολ ακόμη ζεσταίνουν τις καρδιές μας
Ευχαριστούμε Δρ. Γκούντολ για όλα όσα μας διδάξατε και για το παράδειγμα ζωής που μας αφήσατε.

