Το μέλλον για τις θαλάσσιες χελώνες εξαρτάται ανάμεσα, στα άλλα, από την καλή οικολογική κατάσταση των παραλιών ωοτοκίας τους, όπου η συνεχιζόμενη τουριστική δραστηριότητα επιδρά σε συνδυασμό με τα φαινόμενα διάβρωσης των παραλιών και την κλιματική αλλαγή. Αν δεν υπάρξει μία πιο ενεργή συμμετοχή του τουριστικού τομέα σε ορισμένες περιοχές, το μέλλον προβλέπεται δυσοίωνο. Ο τουρισμός μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τους πληθυσμούς των χελωνών, ωστόσο η υπεύθυνη διαχείριση τουριστικών μονάδων και επιχειρήσεων μπορεί να φέρει θετικές αλλαγές.

Εδώ και τέσσερις δεκαετίες, ο ΑΡΧΕΛΩΝ βρίσκεται στην πρώτη γραμμή για την προστασία των παραλιών ωοτοκίας θαλασσίων χελωνών στη Ζάκυνθο, την Κυπαρισσία, τον Λακωνικό, την Κορώνη, το Ρέθυμνο, τα Χανιά και τη Μεσσαρά. Πολλές από αυτές τις περιοχές, όπου η αναπαραγωγή των χελωνών παρακολουθείται συστηματικά από εθελοντές κάθε χρόνο, επηρεάζονται όλο και περισσότερο από τον τουρισμό. Η Ζάκυνθος και η Κρήτη, ειδικότερα, έχουν μετατραπεί σε παγκοσμίου φήμης τουριστικούς προορισμούς. Σε μια προσπάθεια να μειωθεί αυτό το αντίκτυπο, στα προγράμματα του ΑΡΧΕΛΩΝ έχουν αναληφθεί πρωτοβουλίες ευαισθητοποίησης του κοινού μέσω παρουσιάσεων σε ξενοδοχεία, ενημερωτικούς σταθμούς και απευθείας στις παραλίες ωοτοκίας. Ανάμεσα στις σημαντικές συνεργασίες του ΑΡΧΕΛΩΝ ξεχωρίζει η TUI Care Foundation, που έχει υποστηρίξει τις δραστηριότητές ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης του κοινού τα προηγούμενα χρόνια.

Το νέο τριετές έργο «TUI Turtle Aid Greece» άρχισε να υλοποιείται από τον Όμιλο TUI Care Foundation και τον ΑΡΧΕΛΩΝ από το καλοκαίρι του 2023. Περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων δράσεων, ένα καινοτόμο στοιχείο: την πιλοτική εφαρμογή ενός Πιστοποιητικού Ξενοδοχείων Φιλικών για τη Χελώνα (Turtle- Friendly Hotel Certificate), που στοχεύει στην προώθηση της προστασίας των θαλασσίων χελωνών και των βιοτόπων τους με τη συμμετοχή του τουρισμού. Σκοπός του πιστοποιητικού είναι να ενθαρρύνει τη βιώσιμη ανάπτυξη στον τουρισμό, να προσφέρει κατευθυντήριες γραμμές για επιχειρήσεις που δεσμεύονται για την προστασία της θαλάσσιας χελώνας και να βοηθήσει τους τουρίστες να κάνουν επιλογές φιλικές προς το περιβάλλον στην επιλογή για κατάλυμα και εξορμήσεις. Αυτό το σύστημα πιστοποίησης έχει σχεδιαστεί από κοινού από τον Όμιλο TUI Care Foundation, τους εταίρους της TUI Turtle-Aid και τους ενδιαφερόμενους φορείς του τουρισμού για να διασφαλιστεί η σαφής επικοινωνία και επιχειρηματική προσέγγιση. Οι εταίροι του έργου σε αυτή την πιλοτική διαδικασία είναι το Project Biodiversity στο Πράσινο Ακρωτήριο, το DEKAMER στην Τουρκία και ο ΑΡΧΕΛΩΝ στην Ελλάδα, όλοι οργανισμοί που ασχολούνται αποκλειστικά στη διατήρηση της θαλάσσιας χελώνας.

Ο ΑΡΧΕΛΩΝ αναλαμβάνει ενεργό ρόλο στην πιλοτική εφαρμογή αυτής της πρωτοβουλίας, με ιδιαίτερη έμφαση στα ξενοδοχεία που βρίσκονται στις παραλίες ωοτοκίας στο Ρέθυμνο και τα Χανιά. Σε συνεργασία με το ECOCLUB, οι οποίοι παρέχουν την τεχνογνωσία εξωτερικών συμβούλων στον αειφόρο τουρισμό, το έργο αναμένεται να υποστηρίξει και να καθοδηγήσει τα επιλεγμένα ξενοδοχεία στη διαδικασία υλοποίησης. Επιπλέον, το έργο υποστηρίζει δραστηριότητες όπως η προστασία φωλιών σε παραλίες με έντονη ανθρώπινη δραστηριότητα και η ενίσχυση των εκστρατειών ευαισθητοποίησης του κοινού. Επιπρόσθετα, μία ερευνητική ομάδα του ΑΡΧΕΛΩΝ πρόκειται να διεξαγάγει έρευνα σχετικά με τη δραστηριότητα ωοτοκίας θαλασσίων χελωνών στο νησί της Ρόδου, συμβάλλοντας στην εν εξελίξει Πρωτοβουλία του έργου Rhodes Co- Lab Sustainable, όπου συμμετέχει το ίδρυμα TUI Care Foundation.

Καθώς αυξάνεται σταθερά η επιστημονική γνώση στα θέματα των θαλάσσιων χελωνών, οι συνδέσεις ανάμεσα σε διάφορες χώρες και η σχετική τους σημασία για τη διατήρηση των θαλάσσιων χελωνών γίνονται ολοένα και πιο εμφανείς. Η Ελλάδα, η Κύπρος, η Ιταλία, η Σλοβενία, η Κροατία και η Μάλτα είναι 6 από τις σημαντικότερες χώρες για τη διατήρηση των θαλάσσιων χελωνών στη Μεσόγειο. Το έργο Life EUROTURTLES είχε κύριο στόχο τη βελτίωση των συνδέσεων και των συνεργειών σε σημαντικά θέματα διατήρησης των θαλάσσιων χελωνών ανάμεσα σε αυτές τις 6 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Περισσότερες πληροφορίες για το έργο LifeEUROTURTLES θα βρείτε εδώ.

Ο ΑΡΧΕΛΩΝ συμμετείχε ως εταίρος στην υλοποίηση του έργου Life EUROTURTLES (2016-2022) που συγχρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Στις δράσεις που ανέλαβε να υλοποιήσει ο ΑΡΧΕΛΩΝ περιλαμβάνονται:

• Η ενίσχυση του Δικτύου Εκβρασμών Θαλάσσιων Χελωνών σε συνεργασία με το Λιμενικό Σώμα
• Η ενίσχυση των υποδομών περίθαλψης του Κέντρου Διάσωσης στη Γλυφάδα
• Η προστασία φωλιών της Καρέττα στις περιοχές Βόρειου Κυπαρισσιακού κόλπου, Κοτυχίου, Πρέβεζας και Δέλτα Ευρώτα
• Οι καινοτόμες δράσεις για την απελευθέρωση θαλάσσιων χελωνών από αλιευτικά εργαλεία σε συνεργασία με το ΕΛΚΕΘΕ, στην Κρήτη και τη λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου
• Η πιλοτική χρήση συστημάτων μη επανδρωμένων σκαφών για την έρευνα θαλάσσιων χώρων που αποτελούν σημαντικά διατροφικά πεδία όπως ο Αμβρακικός κόλπος.

Το έργο Life EUROTURTLES ολοκληρώθηκε το 2022 και Το Πράσινο Ταμείο (ΥΠΕΝ) κάλυψε μέρος της απαιτούμενης ίδιας εισφοράς του ΑΡΧΕΛΩΝ στο για τα έτη 2017, 2018, 2019, 2020, 2021.

Το έργο “Συλλογικές Δράσεις για τη Βελτίωση των Μέτρων Διατήρησης των Ευρωπαϊκών Πληθυσμών Θαλάσσιων Χελωνών” ολοκληρώθηκε με επιτυχία τον Μάϊο του 2022. Δείτε ΕΔΩ την τελική Έκθεση του έργου.